Dankwoord bij aanstelling Turfboerin 2024*
Beste Koninklijke Feestraad, mw de burgemeester, schepenen, raadsleden, hooggeplaatste heren en dames, familieleden, vrienden, dorpsgenoten, Atommeneiren, kortom iedereen,
hier sta ik dan, een Atomse boerendochter, een échte zoals iemand me noemde op FB.
Ben inderdaad écht van Atom en inderdaad mijn vader was een boer, een échte boer en ik dus zijn échte boeredochter, staande zoals een boerendochter past, de voeten op de grond, stevig en vast, niet met van die hoge fijne naaldhakken maar stevige botten die tegen een stootje kunnen, bestand tegen weer en wind. En die boerendochter die wordt nu Turfboerin. Ik ben nog altijd “verskoesjd” zoals men in het Atoms zegt, kan het nog niet écht geloven. Dank aan allen die dit hebben bekokstoofd. Dank, dank.
Ben fier, zo fier als een pauw en daarom heb ik pauwenveren op mijn hoofd. Zo maar niet wat veren, ook échte, zelf gekweekt, alléé door mijn broer gekweekt. Een traditie, want mijn vader had ook pauwen en ook op de boerderij van mijn grootouders in den Borrekent waren er altijd al pauwen. Het zijn speciale veren, witte veren van witte pauwen. Witte pauwen zijn zeldzaam. Om het toch wat herkenbaar te houden heb ik er toch enkele gekleurde bijgezet.
Turfboerin, is wel een speciale soort boerin, eentje die omgaat met turf. “Moeder moet er nog turf zijn”? Ja mijn kind, haal nog wat turf want het is koud in huis, de wind waait door de bomen, door de kieren van het raam.
Steenkool dat hebben wij niet, is ook veel te duur. Steenkool komt van ver van hier bv. uit Wallonië of uit Parijs. Weet uw grootvader uit Ninove, in de eerste wereldoorlog, reed hij er om met paard en kar ver naar Parijs en daarom noemden de mensen hem ook “boer Parijs”.
En de mazout en de olie die zijn bijna allemaal opgebruikt. En ja die zijn ook, wat men nu noemt slecht voor het milieu. En die windturbines die hierachter staan, wel die geven te weinig elektriciteit en ook die zonnepanelen daar op ons dak daarmee komen wij ook niet toe… Dus mijn kind, ga nog maar wat turf halen in onze kelder. Pas op dat je niet valt met die zware emmer vol turf. En morgen zullen wij naar de Stichelen gaan en den Dries en naar Koekelberg, de Vondelen en naar Swittens om nog wat verder turf uit te steken zodat we warm hebben. Het is hard werken mijn kind, ik weet het, maar ja het leven in een boerendorp is altijd hard werken. Er is altijd werk aan de winkel, de straten moeten gemaakt, de kelders leeggepompt, het brood gebakken, de patatten uitgedaan, zaaien, ploegen...
Want zie, de boer hij ploegt nog altijd voort. Al is het nu van “Red onze boeren”. Onze boeren die zorgen dat wij kunnen eten. Eten dat we niet moeten gaan kopen ver van hier in andere vreemde verre landen of dat gebracht met grote boten vanuit, ja God weet waar: Rusland, China, Amerika, Oekraïne.
Maar mijn beste kind, nu zijn wij eventjes rijk. Heel rijk, we hebben goud en wierook en mirre, hebben een gouden kroon op ons hoofd. Nu is het feest. Nu gaan we naar warme huizen vol spijs en drank. Huizen die open zijn voor ons. Nu mogen we mogen zingen, dansen, plezier maken. We worden met open armen ontvangen. Nu zijn de herbergen open voor ons. Niet zoals toen voor Jozef en Maria. Geen enkele deur blijft dicht. Wij zullen niet moeten slapen in een kribbe in een stal zoals het kindje Jezus. De os en de ezel zullen ons niet moeten warm want overal brandt de chauffage, de stoof, de open haard, de pelletkachel. De sterren zullen ons de weg wijzen. De straten zijn verlicht met ledlampen groot en klein. Er zal vuurwerk zijn, véél vuurwerk hoog en kleurrijk.
Nu is het feest, nu vieren wij Driekoningen, verkleden wij ons als Driekoningen. Nu is het feest, Driekoningenfeest in Atom, een ganse dag en een ganse nacht lang. We gaan nog niet naar huis, niks van!!!
Guus kom naar huus
want de koeien staan op spring'n
De varkes mutt'n vret'n
en 't hooi moet van 't land
Guus kom naar huus want daar 'beuren rare ding'n.
Natuurlijk gebeuren er rare dingen. Atom viert Driekoningenfeest. Kom mensen, kom allemaal: we zijn weg!!!
Alleluja hallo !!! Alleluja hallo!!!
*Denderhoutem, zaal Hand in Hand
Aanstelling Turfboerin 2024
Nera Redant
Beste Priester Daens,
Hier staan we dan, 116 jaar na je overlijden, niet zo maar, maar met bloemen en kransen om jou te eren. Zo héél anders dan 116 jaar geleden, onbeschrijfelijk anders, onvoorstelbaar anders. Ik zou bijna zeggen: is normaal, onvermijdbaar eigenlijk.
De wereld, hij draait verder al miljarden jaren. En de mensheid, wie zal het zeggen die mensheid, onze menselijke soort om het oneerbiedig te zeggen of toch niet, die draait al 30, 60... 100.000 jaar mee. Wat wij mensen ons bij een dergelijke tijdspanne kunnen voorstellen is een onmogelijke opdracht, maar sta me toe om toch even de vergelijking te maken tussen uwen tijd en onze tijd.
Een verschil van zo’n 120 jaar dus. De tijd van onze grootouders, overgrootouders, de tijd van 4-5 generaties terug. België in zijn beginjaren, de tijd nog van voor de eerste wereldoorlog, het begin van de chemische oorlogsvoering.
De eerste industrialisatie was al een stuk voorbij, maar de industrie, de nijverheid, de techniek, de mechanisatie, de wetenschappelijke kennis: zij stegen pijlsnel, veranderend de voorheen zo rustige langzame agrarische landelijke samenleving. Na de tweede wereldoorlog begon de heropbouw, begon de welvaartsstaat voorgoed vorm te krijgen. De welvaart, de materiële vooruitgang nam spectaculair toe, de sociale zekerheid met pensioen, kindergeld, ziekte- en werkloosheidsverzekering ontplooide zich.
Schone liedjes, ze duren niet lang en andere problemen, moeilijkheden doken op. We horen het dagelijks: de globalisatie met zijn wereldwijde markteconomie, de wereld die bijna één geheel is, alles heeft invloed op alles. Een continu verbonden wereld, het www, het world wide web, internet, Facebook. Het virtuele, computer, laptop, gsm, artificiële intelligentie, de alsmaar stijgende digitalisering van alle aspecten van onze samenleving.
Beste Priester Daens zou jij het ooit durven dromen hebben dat het mogelijk zou zijn om zo maar met een klein toestelletje in je hand iemand aan de andere kant van de wereld altijd en overal, wanneer je maar wilt, te kunnen horen, zien? De lange verre afstanden die kort werden. Geen geheimen meer op deze wereld, we weten, als we willen, alles van iedereen tot in het kleinste en verste hoekje. En dan de “nieuwe“ woorden: migratie, de enorme overmatige overheidsschuld, de olie- en bankencrisis, de klimaatwijziging, de opwarming van de aarde, plastiek vervuiling, groene energie, atoomenergie, de blijvende spectaculaire aangroei van de wereldbevolking tot 8 miljard nu, de nood aan nieuwe grondstoffen, de elektrificatie van de auto’s. Och auto’s in uwe tijd….
Maar ook de denkbeelden inzake het niet-materiële, de levensovertuigingen zo sterk gewijzigd. De ontzuiling, de ontkerkelijking, nieuwe andere godsdiensten die door migratie massaal worden binnen gebracht, het ontstaan en realiseren van een verenigd Europa, de grote wereld machtsblokken zoals China, de vroegere, ja moeten nu al zeggen, de vroegere USSR, de tegenstelling tussen een communistische visie of een kapitalistische visie op economie en samenleving, de emancipatie van de vrouw, studerend, werkend buitenshuis, het dalend kwaliteitsonderwijs, het gebrek aan verzorgenden, verpleegkundigen, onderwijzend personeel, de lage werkzaamheidsgraad en geringe deelname aan het arbeidscircuit, de problematiek van de belastingen, of moet ik zeggen te hoge, te oneerlijke, te onrechtvaardige belastingen, het soms zinloze en agressieve geweld in onze samenleving, de zogenaamde “jongeren” . Voeg daarbij nog het recente nieuwe opdringerige Woke-gedachtengoed.
En dan op puur politiek vlak, het slechte of niet goede overheidsbestuur, het non-bestuur, het democratisch deficit, bij verkiezingen de ongelijkwaardigheid van elke stem. Wat met wat men noemt “populisme, extremisme, polarisatie, cordon sanitaire, nationalisme, confederalisme, regionalisme, onafhankelijkheid…” ??
Oei, beste Priester Daens, ik begin zelf te schrikken van mijn lange waslijst aan problemen en gebreken op deze zonnige veertiende junidag van het jaar 2023. En toch bij nader inzien, ondanks het feit dat de gemiddelde gewone man/vrouw, toch hier op deze kleine plek, nog nooit in de mensengeschiedenis zoveel gezondheidszorg, technologisch comfort, materiële dingen, onderwijs, vrije tijd, cultuur, kunst, ontspanning, sport, spel... ter zijner beschikking heeft gehad, toch is er in essentie weinig of niks nieuws onder die zon. De essentie dwz een waardig leven, een aangenaam menselijk leven voor alle mensen, wie ze ook zijn, waar ook ter wereld, is nog steeds een utopie. De waardigheid, méér nog de evenwaardigheid van de gewone man/vrouw, is nog steeds niet bereikt. Want nog steeds het grote verschil tussen zij die veel hebben en zij die weinig of niks hebben, zelfs niet de basisbehoeften, ook hier in het nu ondertussen relatief rijk geworden Vlaanderen.
Armoede, je hoort er dagelijks over in onze media. Armoe nog altijd troef, zij het nu meer verborgen, anders. Wat met de zieken, de minder-validen, de hulpbehoevende ouderen, de mensen die willen maar niet kunnen werken? Hoeveel beloning voor je inspanningen, in welke mate mag en kan je de vruchten plukken van uw arbeid? Zijn het nog altijd zotten die werken? Rijdt dat crèmekarretje waarbij er mensen zijn die niet anders moeten doen dan het voortduwen en mensen die gewoon altijd maar ijsjes eten, rijdt dat crémekarretje nog altijd rond? Wat is een eerlijke correcte rechtvaardige beloning, verloning? Leven op de kosten van iemand anders, leven op kosten van de samenleving? Het woordje “profiteren”, wat doe je daar mee?
Jouw strijd om het vervullen van de minimale basisbehoeften, fysisch, psychisch, sociaal en dit zowel op materieel vlak, gezondheidsvlak, als op ideologisch vlak is nog steeds actueel. De vrijheid van denken en meningsuiting, van inspraak in het besturen en organiseren van je eigen samenleving, het behoud van je culturele eigenheid waarden en normen, het behoud van onze moedertaal, de Vlaamsche tale zo wonderzoet, het ontwikkelen van elk talent van wie ook, is nog steeds verder te verwerven, verder te realiseren. “Kansen geven aan elkeen, niet discrimineren, integreren, inclusie” noemt dit nu. Doen aan democratie, aan politiek, maar dan in de positieve goede betekenis van deze beladen begrippen dwz ten bate van de gehele samenleving, van elke groep, van elk lid van de (plaatselijke én globale) gemeenschap, minderheid of meerderheid.
Maar hier, beste priester Daens, hier aan dit standbeeld jou en jouw strijd ter ere, wil ik niet pessimistisch eindigen. Er is nog zoveel hoop, geloof, liefde aanwezig. Want zonder dat gaat het zeker niet.
Als je niet meer gelooft
is er nog de hoop
als je niet meer hoopt
is er nog de liefde
als je niet meer liefhebt
rest enkel rouw.
Zovelen, moeder, vaders, jongeren, ouderen, die dag in dag uit hun best doen, de wereld draaiende houden, zich inzetten, de kar vooruit trekken, gewoon doen wat men vroeger noemde “hun plicht doen”, stil, zwijgzaam, belangeloos en zeker zonder corruptie. Zovele vrijwilligers, mantelzorgers, goede zielen. Zij, samen met alle mensen van goede wil, zij blijven zich inzetten om jouw kerngedachte te realiseren:
“Niemand mag slaaf noch bedelaar zijn, elkeen moet zijn vrij en welvarend”
Aalst, Werfplein, 14 juni 2023
Kransneerlegging aan het Daensmonument
Dierbare Miel,
beste Rita, Nancy, Nadia, Nathalie, familieleden van Miel,
beste buren, vrienden, bekenden, ex-collega’s van Miel
beste dorpsgenoten Atomenaren, geboren en getogen van oudsher of spiksplinter nieuw,
beste aanwezigen,
Bijna 50 jaar geleden, waar is de tijd, zakten Albrecht en ik af naar den Anderenbroek. Je kent dat huisje, tuintje, grond zoeken, huisje bouwen. Nieuwe omgeving, nieuwe buren. Allemaal om te vriendelijker, maar één, ja en ik overdrijf niet, het is niet omdat over de doden niks dan goed, maar het was en is écht waar: de allerliefste vriendelijkste, meest aangename van allemaal, het was Miel.
En Miel hij werd de allerbeste kameraad van Albrecht: twee handen op één buik. Och Miel, ook jij net als Albrecht, véél véél te vroeg gestorven. Maar wij troosten ons zelf, want ik durf wedden dat jullie beiden ergens, God weet waar, nu samen stilletjes, stiekem zitten mee te luisteren, te kijken naar ons allemaal…
Wat me vooral van die allereerste ontmoetingen ook is bijgebleven, is dat Miel regelmatig zijn gehele oprit, voetpad incluis, aan het opvegen was tot alles perfect, pico bello in orde was. Het typeerde Miel: de noeste werker, de actieve bij.
Zijn hoofdberoep: lasser bij Bogaert, Hebo-tanken. Niet zo maar lasser maar de allerbeste van de gehele stal. Wedden dat iedereen van heinde en verre vond dat hij de beste lasser was die ze daar ooit hebben gehad? Jarenlang met zijn fiets er naar toe. Was heel dichtbij. Ik herinner me nog dat hij me plaagde omdat hij op 4-5 minuten op zijn werk was en ik bijna 2 uur, enkele rit dan nog wel nodig had om tot op mijn werkplek te geraken.
Maar naast Bogaert deed hij nog veel meer, vlijtige handige Harry zoals hij was. In zijn vrije tijd, nu vrije tijd was hij ook metser, bouwvakker. Hard labeur, maar hij deed het met inzicht, overtuiging, goesting.
En ook de boerenstiel was hem niet vreemd. Bioboer, hobbyboer. Kweken van konijnen, kippen, schapen. Schoonzoon Herman, de ideale slachter/beenhouwer en de goede kokkin vrouw Rita om het klaar te maken. Hmm hmm o zo lekker de kippen, konijnen, schapen van Miel. En dan nog zijn vogels, heerlijk zingend in zijn volière buiten of binnen in huis.
Dan had hij ook nog in de Ranierstraat, op zijne “terrain” zoals hij dat noemde, een ezel lopen, samen met wat geitjes, en nog wat kippen. Ezels afgekeken van Albrecht, die ook twee ezels had?
Wat we zeker ook niet mogen vergeten was zijn verzorgde groentetuin, zijn druiven, zijn heerlijke tomaten, gekweekt in een kleine zelf gemaakte serre.
Nog een stiel: bakker. Of toch niet, gewoon opnieuw meehelpende hand bij goede vrienden in Meerbeke. Fantastisch resultaat: de vele lekkere koeken die hij meebracht en vrolijk uitdeelde. Dank u wel Miel voor het mogen mee smullen.
Maar zijn voornaamste eigenschap naast het helpen, was zijn vriendelijkheid, zijn bezorgdheid om zijn vrouw, zijn kinderen, kleinkinderen, zijn buren. Ook na zovele jaren weten mijn ondertussen mijn eigen grote kleinkinderen hoe plezant het was bij Miel. Hoe zij bv. het kleine schaapje de papfles mochten geven, spelen op de remorque van Miel. Vorig jaar nog leerde hij kleine Willem van 3 nog bij manier van spreken lassen, het bewonderen van het spetterend vuur, het rood worden van het ijzer. Bij Miel en Rita, de zoete inval, letterlijk, figuurlijk, vraag het maar aan broer William hoe hij telkens welkom was, onthaald werd met snoep, een pintje.
Och Miel je bent niet meer. Het doet pijn. Maar weet en dat troost ons, je bent er nog steeds. Je bent er nog in al het werk dat je hebt gedaan, in je laswerk, je metswerk, in de zovele dingen die je handen zo mooi, zo professioneel maakten. De geraniums op mijn ramen zullen deze zomer weer bloeien, zich vasthouden aan het mooie zwarte laswerk dat je maakte. Ze zullen juichen om jou, fier zijn om al wat je deed. De schaapjes, de lammetjes in de wei ze zullen blijven springen dansen en wij, wij zullen blijven denken aan jou. Dankbaar. We zullen samen blijven zorgen voor elkaar zoals jij het ons voordeed.
“Onze van Imp, onze Miel uit de Anderenbroek “ , je bent en blijft bij ons tot ooit eens wij, je familie, je buren, je vrienden, tot wij weder samen zijn. Rust zacht.
Haaltert/Denderhoutem, 1 maart 2023
- Geschreven door Nera Redant
Beste vrienden, vrienden AMICI ALSA
Na de perikelen van Corona Corona, Corona
na het zo lange wachten
het trachten het smachten
eindelijk wéér op reis, wéér op zwier
op zwier met veel leute en plezier
héél ver weg an huis
naar Canada. Is dat wel pluis?
Weest gerust,Canada is veilig en OK
al hoor je andere dingen op onze poco VRT-TV.
Veilig op de vlieger met mondmasker aan
want wie beweerde daar “Corona is gedaan”?
We gedragen ons zoals het hoort
dus mondmasker aan boord.
Negen uur hebben we in vlieger gezeten
maar al bij al ook twee keer lekker gegeten
en tussen twee vluchten in
stierf Elisabeth de Engelse koningin.
Thuis ondertussen al flink donker
maar wij zweven tussen witte wolken, een wonder.
Tweede vlieger geland, dus busje komt zo
dachten we, was niet zo.
Geduldig wachten goed en wel
en dan plots, wie verschijnt daar? MARCEL.
Super grote heer bijna Twee meter lang
roepend lopend gesticulerend, word je bang?
Ach, het valt wel mee
daarbij willen of niet, we moeten mee.
Wereldstad Toronto verkennen met de bus
door de lange files voorwaar een klus
daarenboven zoeken hotel Double Tree
rondjes rijden en rondjes rijden , tot plots, kijk daar Double tree.
Een lekker avondmaal en dan eindelijk bedtijd.
s’ Anderendaags ons allereerste ontbijt
met schatjes van patatjes maar belangrijker dan dat
voor het eerst écht op pad.
Bewonderen de wereldberoemde Niagara-watervallen.
Ze zijn ons echt bevallen.
Nat worden? Het kan ons niet deren
we willen heeldichtbij kijken filmen fotograferen
en al komt het water nog van zo hoog
de rode plastiek regenjas houdt ons droog.
Na het water de wijn
de Canadese wijn: hij mag er zijn!
Zaterdagbezoek Kingstonstad beloond met pak frit.
Dan d’ allerkortse busrit
want wee o wee Mireille haar saccoche was niet mee.
Geen nood Rik snel erom, alles OK.
De cruise in Rockport gaf ons waar voor ons geld
geen thousand islands maar 1863 welgeteld.
Op zondag nine eleven mochten we wat langer slapen
voorbij de moeheid, het vele gapen.
Wandeling door hoofdstad Ottawa
Ottawa is me dat wa
standbeelden oude moderne gebouwen
herdenkingsvlaggen om bij te rouwen
maar TERRY FOX, Canada’s grootste held
bewees dat niet enkel geld telt
maar dat ook moed doorzetting wordt geapprecieerd
hij wordt terecht vereerd.
Na het geschiedenismuseum met totempalen
en zovele oorlogsverhalen
hop naar Quebec met zijn Citadelle
basiliek, chateau, houte et basse ville én sjiek hotel.
‘t Oude Quebec met zijn rue de Champlain kon ons charmeren
een groepsfoto mocht niet ontberen.
De kabelspoorweg genoemd funiculaire
charmant maar niet langer spectaculaire.
Lang lang de busrit van Quebec naar de boot
normaal, want Canada zo groot zo groot!
Waren de Niagarawatervallen spectaculair om zien
de Montmorecy waterval krijgt ook een tien op tien
niet met de boot er onder, neen te voet erover heen
en dan 487 trappen naar benêen
zwaar vermoeiend, maar de klus geklaard
dit natuurwonder een inspanning waard.
Klimmen naar de berg van Sint Anna, de baie van Saint Pol
zwaar voor de bus, berg op, berg af, col na col.
Eénmaal speelde het noodlot ons parten
de kleine gele schoolbus wou niet starten
hoezeer Christiaan en Wim ook wilden proberen
de motor was niet direct te repareren
zo zag de helft van de groep slechts twee beren
beren die dan nog weigerden broodjes te smeren.
De zevende dag één uur lang bootje varen
in de regen en met wild golvende baren.
Moesten we de zon ontberen
de regen kon ons niet deren
vrolijk liedjes zingen in de autocar
gezellig eenieder alleman te gaar.
In het Parc Nationale de Bic
lekkere pic nic
en ‘s avonds in Matane in hotel Riotel
aperitief in de kamer van Marcel
zoet straffe Canadianclub Wisky met ijs
gevolgd door kreeftenpastaspijs
merci Marcel merci Marcel
c’ etait bon et belle.
Donderdag wind en koude regen
maar daar kunnen we wel tegen
vrolijk zingend in de bus van elle est chouette
onze Bernadette
en Marcel, hij zong zacht ontroerd van Dieu aide moi
en van un jour a la fois.
In het park van Gaspédie naar de cinéma
natuurfilm over een reuze eland die doet kaka
en een arend die vangt een konijn
zovele wilde dieren die er allen mogen zijn.
Nog plaats voor de mens
of is dat een dwaze wens?
De negende dag, de dag der dagen
met stormwind en helse regenvlagen
naar Buenaventura bootje varen
genieten van de wilde baren
walvissen nul de botten
een toerist lat zich graag bedotten.
In Buenaventura snel de lunch oppikken
daarna zalig tijd om te picnickken
rustig stil op een bankje in de zon.
Ook al waren alle walvissen verdwenen met de noorderzon
het vakantieleven aan de Quai de Percé
dicht bij de beroemde rots van Percé valt heus wel mee.
In Paspébiac historische sitebezoek van korte duur
demonstratie van de smid zijn brandend vuur
leren hoe je vierkante nagels moet produceren
een mens is nooit te oud om te leren
al zag ik dit veelvuldig in mijn jeugd
het deed mij deugd.
Het bezoek aan de Indi-amerikaanse tipikerk en kerkhof
onverwachts, maar heel tof
een bord met “In flanders fields the puppies grow
between de crosses row on row”.
Vlaanderen zendt nog steeds zijn zonen uit
met of zonder Koninklijk Besluit.
Diep in de brede rivier zagen we de zalmvissers.
Ik weet we zijn geen azijnpissers
maar soms is de sanitaire situatie heel precair
want soms zo zeldzaam als de walvissen, de beren die stops sanitair.
Wist je dat je van het sap van de esdoorn suikersiroop kan maken
en dat in verschillende kleuren en smaken??
Beste vrienden, tot mijn grote spijt
voor de rest van het reisverhaal geen tijd
misschien, ik zeg ,misschien doe ik het later wel
als ik ben thuisgekomen goed en wel.
Maar eerst nog een dikke DANK U WEL
aan Roos Rik Bernadette Hassan en Marcel.
Het is wederom perfect geweest
nu is het tijd voor het afscheidsfeest.
Ik heb nog drie wensen
1. moge het u smaken
2. moge elkeen veilig thuis geraken
3. en voor onze speciale gids Marcel
“Bonne chance, merci “, in het Nederlands “Het ga u goed, dank u wel”
Canada, St-Alexis-des-Monts
19 september 2022
- Geschreven door Nera Redant
Afscheid reis Polen
beste afwezigen,
kwestie van geen onderscheid tussen zij die er zijn
en zij die wel zouden willen maar er niet bij kunnen zijn.
Zover zijn we weer
een afscheidsspeech, voor mij de 11de keer.
Ik hoop, ik kan jullie amuseren
-amuseren, niet ambèteren-
met een overzicht van onze reis
een reis, die wéér, opnieuw verdient een grote prijs.
Beste EHSAL AMICI ALSA, het was weer in de sacoche
ik ben op jullie super grosch.
De reis begon op de allerlaatste septemberdag
september oktober november, alles mag.
Vlucht en landing in Warschau prima ok
alléén vijftien valiezen niet mee
maar met wat tijd en veel geduld
ja, wie draagt de schuld
kwamen ze bij de eigenaars terecht.
We danken Hassan, Rik, zij die alle problemen oplossen, heel oprecht.
In restaurant Literatka, ons eerste Pools middagmaal
dan een bezoek aan de oude en de nieuwe stad, de kathedraal
Sigismondzuil, Marie-Curie, Chopin, zeg ChopIN.
Heel veel gezien, tijd voor hotel Mercure check-in.
Maar eerst nog een piano concert, virtuoos
een muzikale schot in een roos.
Dinsdagmorgen busje vertrekkensklaar
en ongelooflijk maar écht waar
plots taxi met tweede lading valiezen en tassen.
Oef, wie nog vuil zou zijn kan zich nu gaan wassen.
Ikzelf, gelukkig had alles, zie er misschien uit als een arme duts
maar heb alles en zeker mijn warme sjaal en muts.
Bezoek aan het koninklijk kasteel, pardon parlement
pardon, nu museum, zo iedereen content.
In een piepklein restaurant
lekker eten aan tafels met doekjes in witte kant
om dan te vertrekken naar Gdansk 430 km ver, de langste busrit.
Polen is groot, niet zoals den Belgique, tout petit.
In Pelplin een blitzbezoek aan de kathedraal
even snel binnen tot aan het achterste portaal
zagen alleen van ver de pracht en praal
van het renaissance hoofdaltaar
het is daarenboven het grootste van gans Polen.
Zit er ergens in de wereld nog een groter verscholen?
Soms is het leven wispelturig onvoorstelbaar
soms eentonig saai echt waar
daarom ook de naam van ons tweede hotel Mercure.
Wat hetzelfde bleef: het late aankomstuur.
Gdansk mooie stad ondanks kou en regen
maar geroutineerde reizigers als wij kunnen daar tegen
super grote basiliek, fontein, stadhuis, gouden poort
en s’avonds bij licht Solidarnosc, énig in zijn soort.
O, bijna vergeten Gdynia en Sopot, twee steden
prachtig, modern, toeristisch én een rijk verleden.
Helaas ook oorlog, verwoesting, gewapende strijd
en onthouden het standbeeld van Fahrenheit
de collega, of concurrent van Cesius, niemand sant
in zijn eigen land.
Op 3 oktober, reisdag nummer vier
beleefden we aan de quiz van Roos veel plezier.
Tijdens het bezoek aan burcht Marlbork, werelderfgoed
verdween de regen en werd het weer weer goed.
De Duitse Ridderorde met witte mantel en zwart kruis
hadden daar een belangrijke middeleeuwse thuis.
In het moderne restaurant met Lancelot als naam
lekkere gebraden eend, alles gezellig aangenaam.
Op weg naar Torun, mooie huizen in hout
in hout, met de h van hout, niet de g van goud.
Rustig rijden langsheen akkers velden, weiden
zware rijke landbouwgrond
vol met natuurgewassen puur gezond
bieten koolzaad klavers gras mais
doet me denken aan ‘t vlakke land dat ‘t mijne is.
Aan de astronoom Copernicus
een dikke kus.
Hij deed ons ontwaken uit de droom
dat de aarde is het middelpunt van het heelal
en de mensheid slechts een speelbal
van ja, wat of wie, weet ik veel
slecht één klein deeltje van een groter onbekend geheel.
In een winkeltje vol peperkoek
verkocht de peperkoek als zoete koek.
We leerden ook dat amber hars is van bomen
na miljoenenjaren onder de grond tot ons gekomen
om te worden verwerkt tot kunstwerken en juwelen
mooie hebbedingen voor velen.
In het hotel Romantyczni, lijkend op het witte Huis
voelden we ons direct thuis
hoewel hotel romantiek?
Ik lach mij een kriek
wees daar maar eens dol verliefd op elkaar
met bedden drie tot vier meter van elkaar.
In Gniezo bezochten we de moeder van alle kathedralen
eerst even diep ademhalen
dan zovele trappen naar boven
om daar de Heer te loven.
Maar heb geen angst of schrik
beneden met een volle vodka-fles staat de Rik.
Helaas bleef voor ons de bronzen poort potdicht
was ons geloof te licht?
In Poznan lunch en bekijken de grote moderne huizen
de Polen voorwaar geen arme luizen.
De veldslag Polen-Rusland uitgebeeld op een enorm panorama-schilderij
maakt een geweldige indruk op mij.
Zoiets levensecht supergroot uitbeelden is een kunst.
Een veldslag, een oorlog winnen is ook een kunst
want weet, de winnaar hij neemt het al
en wee diegene die verliezen zal.
In Sukiennice viel het eten al bij al nog mee.
Op die dag, dag zes voor het eerst puree
remeber dear friends , Ierland , ik overdrijf, daar puree petat bij iedere spijs.
In het begin viel het weer wel wat tegen
pletsende gietende nat makende regen
zonder paraplu kon je het echt niet maken
parapluwinkel deed dus gouden zaken.
De busritten verliepen comfortabel, normaal
alleen in den beginne deed de bus speciaal
vooraan warm als aan de evenaar
achteraan bevroor, zelfs mét muts, al je haar.
Maar handige Wim ontdekte het defect
de chauffeur repareerde en alles werd weer perfect
niks meer te warm niks meer te kil.
Op de bus soms veel gebabbel, soms heel stil
Wat was er aan de hand?
Elkeen vertrokken naar dromenland.
Je kon een muisje horen lopen.
Ondertussen buiten trucks, vrachtwagens, auto’s, camions met hopen
groene bruine velden, struiken bomen
rustige ééntonigheid, ideaal om bij weg te dromen.
En wat ook maar bleef duren
waren de kilometerslange geluidswerende muren
in alle soorten kleuren en materialen
hout, ijzerdraad, betonpanelen al dan niet met tussenpalen.
Het kasteel Moszna was oud en versleten
dus iets om snel te vergeten.
In Katowice na ‘t avondeten tijdig slapen gaan
om vroeg en uitgerust op te kunnen staan.
In Auchswitz Birkenau zagen we het vreselijke Jodenlot
het raakte ons tot op het bot.
In Wadowice, bij paus Johannes Paulus was het druk
zijn leven maakte op de Polen een diepe indruk.
In Zakopane naar boven met de téléferique
de sneeuw, de bergen, het uitzicht magnifique.
In een typische Poolse oude herberg volksmuziek
vrolijke folklore en romantiek.
We bezochten een kerkhof vol sculpturen in hout
is eens wat anders dan blinkend goud.
Mooi de gotisch houten kerk van aartsengel Michael in Debno
maar streng verboden iedere foto
in de wei schaapjes met super lange staart
die waren evenzeer , én het mocht, een foto waard.
Alles opnemen wat Krakau biedt is onbegonnen werk
de markt, de Joodse wijk met kerkhof en synagoge, Basilica, Copernicus, Mariakerk
en in een prachtkasteel wandtapijten uit Brugge, Oudenaarde
onschatbare Vlaamse culturele waarde
de jacht van Diana, de ark van Noah, de zondvloed
aloude verhalen als werelderfgoed.
En om onszelf hoogmoedig te verblijden
een schilderij van Rogier Van der Weyden.
Aangrijpend Schindler’s Emaliafabriek
van al die gruwel en ellende werd ik bijna ziek.
Het Nazidoel: het efficiënt en georganiseerd doden
van alle ongewenste groepen, maar zeker en vooral de Joden.
Gelukkig was er nog Baranow, een prachtkasteel
met kunstschatten oneindig veel.
We reizen om te leren
over de vele Poolse appelen, weinig of geen peren
over de unieke wit-grijze steen, de Poolse diamant
of ontdekken een oud houten interieur in een oud Pools restaurant.
Een klein beetje slapen en weer busje in naar het Padua van het Noorden
deze keer weinig of niks over oorlog of moorden.
In een tankstation nabij Sandomierz stoppen op een parking
en wat loopt daar verloren? Een hondje, een klein lief mormelding
Zamosc Unesco werelderfgoed en het kunstzinnige Lublin
steden plaatsen naar mijn zin.
Daar in Zamosc, het Padua van het noorden, in het museum Zamoyski
ook een tentoonstelling over het communisme in Polski.
binnen en buiten reuze beelden van onze wereldwijde “kameraden”
je mag drie keer hun namen raden
Lenin Mao Stalin Fidel Marx Engels en nog andere prominente figuren
gelukkig, denk ik toch, bleef ook hun rijk niet duren.
Daar ook nog rijk bemeubelde kamers gezien
volgestouwd met decoratiestukken, ik wed het aantal stuks op tienduizend en tien.
Na het eten in het Padwa restaurant
rijden tot bijna aan de grens van Witrusland
en ondertussen genieten van van Sulf zijn liedjes, zijn Sofietje
die dronk sangria met een rietje.
De middeleeuwse fresco’s in de kapel Heilige drie-eenheid
wondermooi maar de oude grijze gids naam zijn tijd
stadsbezoek zo traag, na twee uur was het welletjes
tijd voor avondmaal in Grand Hotel met nieuwe spelletjes.
Teksten fluisteren in elkanders oor
en afscheid nemen van Ignace en Irène, die moesten er van door.
Rijdend langsheen de Wisla die we zo dikwijls tegen kwamen
lachten en zongen we onder de leiding van Sulf vrolijk samen.
We bezochten Wieliczka de ondergrondse zoutmijn
ja, die moet er bij elke Poolse reis absoluut bij zijn.
Dus voor al wie een reis naar Polen wil boeken
één raad: zeker het indrukwekkende Wieliczka bezoeken.
We kregen, ter afwisseling, ook een opvallende Franstalige gids
een stoere madam die heel veel wist
“mesdames et messieurs” waren haar lievelingswoorden.
Ze bracht ons kordaat naar Krakau’ s mooiste oorden.
Wat beleefden we nog? De Hejnal, stipt om zeven uur
indringend trompetgeschal, helaas van korte duur
het vrolijke wandelen doorheen Krakau, ‘s avonds bij maneschijn
en honderden kleine lichtjes, romantisch zalig fijn.
Ook niet vergeten het reuzestuk varkensvlees, lekker mals, niet pikant
geserveerd in Hawelka, Krakau’s oudste restaurant.
Met dit mooie Krakau kwam vandaag onze laatste dag eraan
en zo is ook deze reis bijna gedaan.
Beste Hassan, Rik, Bernadette, Roos, de dertigste EHSAL reis zit erop
hartelijk dank, ook deze reis was top.
Niets blijft duren, alles gaat voorbij
veertien dagen lang samen blij.
Dank Sabina, jij hebt de reis gedragen
niks konden wij u misvragen
wat een kennis, organisatietalent.
Dank ook aan de chauffeur, wat een rijtalent.
Dank de hele vriendengroep
voor de zorg, de verbondenheid, de vriendschap en de vele snoep.
Indien ik had een hoed, ik nam af die hoed
buig nederig en wens oprecht het ga jullie allen goed
en besluit, stilaan wordend oud en grijs
bij leven en welzijn, tot de volgende reis.
jullie mogen het gerust het weten, ik was in de haast enkele dingen vergeten.
Hopelijk maakt het jullie blij, niet triest, mijn verontschuldigingen, het kan overkomen hmhm … de allerbeste artiest.
Maar nu eindig ik met een kordaat besluit
er komt niks meer bij, mijn reisverslag is nu eindelijk getypt, amen en uit.
PS 2: Louis Van Mulders maakte ook een reisverslag, duizend keer kunstzinniger, want zie dag na dag toverde hij telkens meerdere haiku’s in prachtig ornaat.
Als eerbetoon aan zo’n artiest van formaat ben ik zo vrij er hier eentje van bij te voegen
de vele andere stuurt hij u wel zelf met veel genoegen.
zo onverwacht sympatiek
bronzen kabouters.
PS 3: Toch nog iets, die 13 oktober, die laatste dag was, is ook mijn geboortedag.
Dus gaf ik op de bus iedereen, als dank voor de vele wensen
en jullie zijn, van de eerste tot de laatste toch allemaal zo’n lieve mensen -
een kaartje van Krakau met een gelegenheidsgedicht om te onthouden, te bewaren, want het klinkt vrolijk, blij en licht.
is geluk vergaren
van vroeger en nu
één dag lang uitbundigheid met grote u
en dan weer verder sparen
vrede vreugde voor latere jaren.
- Geschreven door Nera Redant